Su ve boru kelimelerinin Yunanca isimlerinin birleşiminden oluşan hidrolik ileri mühendislik tekniklerinden biridir. Enerji sağlamak amacıyla su basıncının kullanılması olarak da tanımlanan hidrolik 20. yüzyıldan itibaren endüstriyel alanlarda kullanılmaya başlandı. Halen kullanımı yaygın olarak devam ediyor.
Hidrolik Sistem Elemanları Nelerdir?
Sistem enerji elde etmek için kullanılmakta ve bir bütünden oluşmaktadır.
Bütünün ana parçaları şunlardır;
- Sıvı
- Aktarımı sağlayacak dayanıklı boru
- Piston
- Silindir
- Valf
- Motor
- Pompa
- Filtre
- Tank
- Hortum
- Soğutucu
- Gösterge parçaların uyumlu çalışması bir biri ile entegre olması ile mümkündür.
Sanayiden, otomotive, inşaattan tarıma kadar pek çok alanda hidrolik sistemler kullanılır. Son zamanlarda trafiğe çıkan araçlarda da güvenli sürüş sağladığı için direksiyon ve ABS üretim aşamasında kullanılmaktadır.
Hidrolik Sistemleri Kullanma Amacı Nedir?
Hidrolik sistemleri kullanmanın amacı yüksek potansiyelli güç ve hızlı yük taşınma ihtiyaçlarının karşılanması içindir. Hidrolik sistemler tonlarla ifade edilecek tüm ağırlıklarda kolaylık sağlar. Beden gücünden kat ve kat yüksek verimlilik sağlarken zamandan da kazandırır.
Kullanım Alanları
İş makinaları olarak tanımlanan ekskavatör, pres üniteleri, rüzgar tribünleri, asansör sistemleri, havacılık, denizcilik sektörü, robotlar, enjeksiyon makinaları, nükleer santraller, barajlar, vinç gibi kullanım alanlarında hidrolik sistemler kullanılır.
Neden Tercih Edilmelidir?
Ekonomik açıdan kurulumları maliyet gerektiren hidrolik sistemler uzun vadede kazanç sağlar.
- Zaman, maliyet ve güç bakımından tercih edilir
- Sessiz ve titreşimsiz çalışır,
- Ebat bakımından az yer kaplar
Pascal hidrolik sistemleri özelliklerine göre 2 sınıfa ayrıştırarak hidrodinamik ve hidrostatik olarak işlevsel farklılıkları ortaya koymuştur. Hidrostatik ve hidrodinamik şekilleri olan hidrolik sistemler durgun ve hareketli akışkanlara göre sınıflandırılır.
Hidrolik basınç p = p x g x h formülü ile belirlenir. " P "sıvı yoğunluğunu, "g" yer çekim ivmesini, "h" sıvının kap içerisindeki yüksekliğini sembolize eder. Genel olarak hidrolik sistemler kapalı bir alanda bulunan sıvıya uygulanan kuvvetli basıncın sıvıyı sıkıştırarak hareket ettirmesi sonucu enerjiye dönüştürmesi şeklinde ifade edilir.
Hidroliğin Tarihi Süreci
Milattan önceye dayanan hidrolik tarihi özellikle Çin, Mısır ve Yunan medeniyetlerinde basit sistemler şeklinde kullanılmıştır. Galileo, Toriçelli, Pascal tarafından geliştirilmiş ve son olarak Newton tarafından profesyonel olarak çalışma alanı genişletilmiştir.
Hidrolik Sistemlerin Dezavantajlar Nelerdir?
Kuvvetin yoğun etkisini elde etmek açısından verimli sayılmayan hidrolik sistemler, bağlantı bileşenlerinde sızıntı ve enerji kaybına yol açması nedeniyle dezavantaj oluşturur. Maliyeti yüksek olduğu için dezavantaj sağlar. Hem kurulumu hem de kullanılacak sıvının atık duruma geçmesi sürecinde yüksek maliyet gerektirir.
Çevre kirliliğine yol açar. Sürekli bakım ve onarım gerektirir. Hidrolikte kullanılan sıvının aşırı ısınması nedeniyle verimliliği düşer ve sıvı kaybı ortaya çıkar. Son olarak hız konusunda yavaş olmaları hidrolik sistemlerin dezavantajları içerisinde yer alır.